Op deze pagina leest u alles over het handhavingsproject voortuinen, wat de voortuin precies is, wat u daar mag bouwen en hoe u een vergunning aanvraagt.

Het project

Het college van burgemeester en wethouders start in 2025 met een project om te zorgen dat de voortuinen in onze gemeente aan de wet voldoen. Het is een verplichte taak om hierop te controleren en waar nodig maatregelen te nemen.

Door gebrek aan personeel is dat lange tijd niet voldoende gebeurd. Onze focus lag namelijk vooral op overtredingen die voor overlast zorgden of een gevaar vormden. Daardoor konden in de voortuinen veel kleine bouwwerken worden gebouwd die niet aan de regels voldoen. Inmiddels vormen al die kleine overtredingen een groot probleem.

Onze straten worden rommeliger en er verdwijnt steeds meer groen. Daardoor kunnen de tuinen minder water opnemen en dat kan bij veel regen problemen geven. Ook wordt ons dorp warmer, omdat meer bouwwerken zonlicht opnemen en de warmte vasthouden.

Om de overtredingen zo efficiënt mogelijk te beëindigen is het projectplan ‘Handhaving bouwwerken voorerf’ vastgesteld.

Bestandsextensie pdf
Projectplan handhaving bouwwerken voorerf (902,1 kb.) 3 December 2024

Waar

We voeren dit project uit in de hele gemeente, zodat uiteindelijk alle overtredingen worden beëindigd. Omdat het onmogelijk is om alle voortuinen tegelijk op te pakken, doen we dat wijk voor wijk in deze volgorde:

Nieuwbouwwijken
Beschermde dorpsgezichten
Bijzondere welstandsgebieden
Reguliere welstandsgebieden

Nieuwbouwwijken

We starten in de nieuwbouwwijken. Concreet gaat dit om Buitenplaats Rijnweijde en Nieuw-Rhijngeest. Hoewel hier best wat overtredingen zijn gezien, voldoen de meeste voortuinen in de nieuwbouwwijken in vergelijking met de rest van de gemeente nog aan de regels. Dit komt doordat ze het meest recent zijn gebouwd. Door hier als eerste te handhaven zal de ruimtelijke kwaliteit van de voortuinen in de nieuwbouwwijken niet verslechteren.

Beschermde dorpsgezichten

Na de nieuwebouwwijken gaan we verder met de beschermde dorpsgezichten opgepakt. Het gaat hier om de Kerkbuurt, de Oranjewijk, het Wilhelminapark en de Geesten. Deze gebieden zijn belangrijk, omdat de oorspronkelijke historische bebouwing grotendeels is behouden. Nieuwere bouwwerken in deze voortuinen passen daar niet bij, en verslechteren het uiterlijk van deze wijken. Om het historische uiterlijk te beschermen, handhaven we hier als tweede, nadat we hebben voorkomen dat de nieuwbouwwijken verslechteren.

Bijzondere welstandsgebieden

De bijzondere welstandsgebieden verdienen daarna als bijzondere wijken ook snel bescherming. Dit zijn gebieden waar strenge(re) eisen gelden voor het uiterlijk van bouwwerken. Concreet gaat het om delen van de wijken Oudenhof, Grunerie, Schildersbuurt, Zeeheldenbuurt en Oranje Nassau. De nieuwbouwwijken zijn ook bijzondere welstandsgebieden, maar die komen al in de eerste fase van het projectplan aan bod.

Reguliere welstandsgebieden

Tot slot handhaven we in de reguliere welstandsgebieden. Dit zijn gebieden waar minder strenge eisen gelden voor het uiterlijk van bouwwerken. Concreet gaat dit om de wijken Voscuyl, Bloemenbuurt, Buitenlust, Haaswijk, Abtspoel, de Morsebel en Poelgeest.

Wanneer

Hieronder staat in welk jaar en in welk gebied wij gaan handhaven.

Nieuwbouwwijken 2025
Beschermde dorpsgezichten 2026 t/m 2027
Bijzondere welstandsgebieden 2028 t/m 2029
Reguliere welstandsgebieden 2030 t/m 2032

Onze planning kan tijdens het project wijzigen. Voordat wij in een nieuw gebied gaan handhaven, kondigen wij dat aan op deze website en in de Oegstgeester Courant.

Overtredingen in de voortuin

Wij handhaven tegen overtredingen in de voortuin. Een bouwwerk in de voortuin is een overtreding als het groter is dan de wet toestaat. Van de wet mag een bouwwerk in de voortuin 1 meter hoog en 2 m² groot zijn. Als een bouwwerk groter is, dan is dat bouwwerk een overtreding, tenzij de gemeente toestemming heeft gegeven. Die toestemming heeft een omgevingsvergunning. Een omgevingsvergunning kan iedereen aanvragen, maar wij kunnen die waarschijnlijk alleen verlenen als het bouwwerk aan onze nieuwe beleidsregels voldoet.

Een bouwwerk dat groter is dan de wet toestaat en waarvoor geen omgevingsvergunning is verleend, moet worden verwijderd of verkleind tot 1 meter hoog en 2 m².

De nieuwe beleidsregels

Dorpsgezichten en monumenten

De nieuwe beleidsregels gelden voor de hele gemeente behalve in beschermde dorpsgezichten en bij monumenten. In de beschermde dorpsgezichten en bij monumenten zijn de gebouwen namelijk van grote cultuurhistorisch waarde, omdat de oorspronkelijke historische bebouwing grotendeels is behouden. Het bouwen van een gloednieuwe berging of overkapping in de voortuin is hier daarom geen goed idee.

Soorten voortuinen

De nieuwe beleidsregels gelden voor de voortuinen. Wat precies de voortuin is, ligt juridisch nog best ingewikkeld. Eigenlijk spreken we in juridische termen niet van voortuin, maar van ‘voorerfgebied’. Het voorerfgebied is niet alleen de voortuin, maar ook de tuin aan de zijkant van de woning.

In onderstaande afbeelding staan de verschillende soorten voorerfgebieden paars aangegeven.

Afbeelding met drie soorten voorerfgebied. Nummer één is een voorerfgebied met voortuin voor het huis en aan de zijkant tegen een openbare weg. Nummer twee is een voorerfgebied met alleen een voortuin voor het huis. Nummer drie is een voorerfgebied met een voortuin voor het huis de evenwijdig loopt aan openbaar water.

Nummer 1 is een voorerfgebied met voortuin voor het huis en aan de zijkant tegen een openbare weg.

Nummer 2 is een voorerfgebied met alleen een voortuin voor het huis.

Nummer 3 is een voorerfgebied met een voortuin voor het huis de evenwijdig loopt aan openbaar water.

Nu u weet wat het voorerfgebied is, leest u hieronder wat u daar volgens de beleidsregels met een omgevingsvergunning mag bouwen.

De beleidsregels

1. Er wordt maximaal één berging of overkapping op het voorerfgebied gerealiseerd

2. De oppervlakte van de berging of overkapping beslaat maximaal 50% van het voorerfgebied tot een maximum van 6 m²

3. De hoogte van de berging of overkapping is maximaal 1,40 meter

4. Bij een afwerking met een groen natuurlijk dak is een extra hoogte van 10 cm toegestaan ten opzichte van het bouwkundige dak

5. De berging of overkapping staat op minimaal 1 meter afstand van de voorgevel

6. In afwijking van punt 5 mag een berging of overkapping tegen de gevel aangebouwd worden, als daar geen gevelopeningen zoals ramen op een hoogte van minder dan 1,50 meter aanwezig zijn

7. De berging of overkapping komt op minimaal 1 meter afstand van de openbare ruimte

8. Als uitzondering op regel 7 mag er tot aan de openbare ruimte worden gebouwd. Maar dit kan alleen als de berging of overkapping in de eerste meter vanaf de openbare ruimte niet hoger is dan 1 meter. Een hogere berging of overkapping is toegestaan als het dak schuin oploopt van 1 meter hoog bij de openbare ruimte naar maximaal 1,40 meter op 1 meter afstand daarvan. Als er op minder dan 1 meter van de openbare ruimte wordt gebouwd, moet de berging of overkapping een groen dak en een natuurlijke, groene afscheiding hebben.

Wij kunnen afwijken van de beleidsregel voor wat betreft punt 1 door naast een fietsenberging of -overkapping een containerberging of -overkapping toe te staan, wanneer sprake is van het tegengaan van verrommeling en een stedenbouwkundige betere inrichting.

We kunnen een uitzondering maken op beleidsregel 1 door naast een fietsenberging of overkapping, nóg een containerberging of overkapping toe te staan. Dit doen we alleen als het helpt om verrommeling tegen te gaan en tot een stedenbouwkundige betere inrichting te komen.

Een uitgebreide toelichting en motivering van de beleidsregels leest u in onderstaand document.

Bestandsextensie pdf
Beleidsregels Buitenplanse omgevingsplanactiviteiten bouwwerken voorerf (138,5 kb.) 3 December 2024

Veelgestelde vragen

Wat moet je doen als het bouwwerk hoger of groter is dan toegestaan?

U kunt de volgende dingen doen: 

U kunt het bouwwerk helemaal verwijderen.  Als het bouwwerk helemaal weg is, is er geen overtreding meer.
U kunt het bouwwerk aanpassen aan de wet, zodat u geen vergunning nodig heeft.  Als u het bouwwerk in de voortuin aanpast naar 1 meter hoog en 2 m² groot, is er geen overtreding meer.
U kunt een vergunning aanvragen.

Wij geven u voldoende tijd om één van deze opties uit te voeren.    Onderneemt u geen actie? Dan kunnen wij een last onder dwangsom opleggen. Dit betekent dat zolang het (te hoge of te grote) bouwwerk blijft staan, u een geldbedrag moet betalen. 

Hoe vraag ik een vergunning aan?

U kunt een aanvraag indienen via het Omgevingsloket op www.omgevingswet.overheid.nl. Het indienen van de aanvraag duurt ongeveer 30 minuten.

Het stappenplan voor de vergunning is op deze plek beschikbaar vanaf 5 december.

Wat kost een vergunningaanvraag?

Voor het aanvragen van een vergunning betaalt u leges. Dit is een soort belasting voor de tijd die een ambtenaar besteedt aan de aanvraag. Om het zo goedkoop mogelijk te maken, passen we de Legesverordening aan voor 2025. Voor een bouwwerk dat voldoet aan onze nieuwe regels, betaalt u 50% minder. Daarnaast zijn er kosten voor een controle door de welstandscommissie, zij beoordelen het uiterlijk en de plaatsing van het bouwwerk. U betaalt €66,65 voor een advies van de welstandscommissie (artikel 2.6 lid 1 sub e Legesverordening Oegstgeest 2024).

Hoelang duurt een vergunningaanvraag?

De gemeente heeft 8 weken om een vergunningaanvraag te behandelen. Deze termijn kan één keer met 6 weken verlengd worden.

Zorg ervoor dat u van tevoren controleert of uw aanvraag compleet is. Als u dit niet doet en het blijkt dat stukken ontbreken dan loopt u vertraging op.

Wat doet de welstandscommissie?

De welstandscommissie adviseert het college van burgemeester en wethouders over vergunningaanvragen. Ze kijken of uw bouwplan voldoet aan de welstandseisen uit onze welstandsnota. In de welstandsnota staan eisen die de gemeente stelt aan het uiterlijk van bouwwerken. Het advies van de welstandscommissie wordt meegenomen in de uiteindelijke beslissing op de vergunningaanvraag.

Is er ook een vergunning nodig als je de berging of overkapping helemaal niet kunt zien vanaf de straat?

Ja, daar is een vergunning voor nodig. Bijvoorbeeld een schutting mag volgens de wet 1 meter hoog zijn. Een schutting is ook te hoog als een bouwwerk achter de schutting volledig uit het zicht is.  

Ook kan een vergunningvrije heg het bouwwerk vanaf de straat verbergen. Een heg kan namelijk door de huidige of een toekomstige bewoner worden verwijderd, waardoor het te grote bouwwerk alsnog zichtbaar wordt. Om deze reden willen wij ervoor zorgen dat het bouwwerk ook zonder de heg aan de regels voldoet.

Wat is handhaving?

Wij willen ervoor zorgen dat iedereen zich aan de regels houdt. Als iemand zich niet aan de regels houdt, kunnen wij maatregelen nemen. Dat heet handhaving. Voorbeelden van handhaving zijn een waarschuwing of een dwangsom (zie uitleg hieronder).

Wat is een vooraankondiging?

Een vooraankondiging is een aankondiging voordat wij maatregelen nemen. De overtreder krijgt een brief waarin staat wat de overtreding is en wat de overtreder hieraan kan doen. De overtreder wordt aangespoord om actie te ondernemen. Doet de overtreder dit niet dan volgt een last onder dwangsom.

Wat is een last onder dwangsom?

Een last onder dwangsom is een maatregel die de gemeente kan opleggen wanneer iemand zich niet aan de regels houdt. Het betekent dat de persoon een geldbedrag (dwangsom) moet betalen als hij of zij niet binnen een bepaalde tijd de opgelegde taak uitvoert, bijvoorbeeld het verwijderen van een illegaal bouwwerk.

Wat als ik het er niet mee eens ben?

Als u een vooraankondigingsbrief heeft ontvangen, kunt u een reactie geven. Die reactie heet een zienswijze. In uw zienswijze kunt u bijvoorbeeld aangeven waarom u vindt dat er geen overtreding is. Na verzending van de brief kunt u een schriftelijke of mondelinge reactie geven. Stuur uw brief, onder vermelding van het kenmerk naar postbus 1270, 2340 BG Oegstgeest of bel naar 14 071.

Als u een last onder dwangsom heeft ontvangen, kunt u in bezwaar. Wanneer u van plan bent bezwaar te maken, raden wij u aan om eerst meer informatie te krijgen over de last onder dwangsom bij de contactpersoon in de brief.

Wilt u toch een bezwaar indienen, dan kunt u dat binnen 6 weken na verzenddatum van de brief doen. Zorg ervoor dat uw bezwaarschrift het volgende bevat:

uw naam, adres en telefoonnummer;
de datum waarop u het bezwaar verstuurt of afgeeft op het gemeentehuis;
ons kenmerk (dit vindt u achter “Ons kenmerk”, bovenaan deze brief);
een omschrijving van het besluit waar u bezwaar tegen maakt;
een heldere uitleg waarom u het niet eens bent met ons besluit;
uw handtekening.

Stuur uw bezwaar naar:

Het college van burgemeester en wethouders
Postbus 1270
2340 BG Oegstgeest

Pro forma bezwaar

Het kan voorkomen dat de termijn van 6 weken voor u te kort is om een volledig uitgelegd bezwaarschrift te schrijven. Bijvoorbeeld omdat u eerst advies wilt vragen aan anderen. Om uw recht op beroep niet te verliezen, kunt u binnen zes weken een bezwaarschrift indienen bij het college, waarin u kort aangeeft dat en waartegen u in bezwaar gaat. Zo’n bezwaarschrift heet een ‘pro forma’ bezwaarschrift. Ook geeft u daarin aan dat u later de motivering van uw bezwaarschrift zal indienen.

Wilt u dat de last onder dwangsom direct wordt stopgezet/ niet begint?

Dan kunt u dat aanvragen bij de rechter. Dit heet een voorlopige voorziening en kunt u per post versturen naar de Voorzieningenrechter van de rechtbank Den Haag, Postbus 20302, 2500 EH te Den Haag. Dit verzoek kunt u ook digitaal indienen bij de rechtbank via http://loket.rechtspraak.nl/bestuursrecht. Houd er rekening mee dat u hiervoor griffierecht betaald. Een verzoek om voorlopige voorziening kunt u alleen indienen als u ook een bezwaarschrift heeft ingediend.

Wat is een dwangsom?

Een dwangsom is een bedrag die de overtreder moet betalen als hij of zij niet binnen een bepaalde tijd de opgelegde taak uitvoert. De hoogte van het geldbedrag kan oplopen als de overtreding langer duurt.

Moet je al iets doen als je wijk pas over een paar jaar aan de beurt is?

Heeft u een bouwwerk in uw voortuin waarvoor een vergunning nodig is? Dan bent u verplicht om deze aan te vragen. U kunt er ook voor kiezen om het bouwwerk te verwijderen of aan te passen aan de wettelijke regels.  

Ik woon in de buurt van de Eduard van Beinumlaan. Welke regels gelden voor mij?

In de Eduard van Buinumlaan gelden de nieuwe beleidsregels ook. Omdat daar al langer vergunningen worden verleend voor bergingen in de voortuin, zijn daar ook andere ontwerpen mogelijk dan in de nieuwe beleidsregels. Op een later moment zullen voor dit gebied aparte beleidsregels komen.

Ik woon in een monument of beschermd dorpsgezicht. Welke regels gelden voor mij?

De nieuwe beleidsregels gelden niet voor u. In de beschermde gebieden en bij monumenten is het belangrijk om de cultuur en geschiedenis goed te bewaren. Bouwen in de voortuin valt op en kan de historische uitstraling beschadigen.

Contactgegevens

Heeft u vragen? Bel ons op 14 071. U bereikt ons maandag tot en met vrijdag van 09.00 tot 12.00 uur. Of vul ons contactformulier in en stel uw vraag aan de afdeling ‘Handhaving’. Zo kunnen wij u sneller helpen.

Handhaving op bouwwerken in de voortuin