Interview Tennet

Onderzoek naar de verkabeling

Gemeente Oegstgeest heeft Tennet in 2019 een haalbaarheidsstudie uit laten voeren naar de verkabeling. Hieruit bleek dat een haalbaar tracé uitgewerkt zou kunnen worden. De volgende stap is het Basisontwerp, hieraan wordt nu gewerkt door Tennet. In het Basisontwerp worden er bureaustudies uitgevoerd en het definitieve tracé verder in detail uitgewerkt, inclusief begroting en planning. Het Basisontwerp omvat de volgende deskstudies:

• Archeologisch onderzoek
• Ecologisch onderzoek
• NGE onderzoek (Niet Gesprongen Explosieven)
• Vooronderzoek bodem
• Bomeninventarisatie.

Het Basisontwerp legt de gemeente samen met een uitgewerkte business case voor aan de gemeenteraad ter besluitvorming. Naar verwachting is dit in 2023.

Indien de gemeenteraad hiermee akkoord gaat, worden de ontwerpen verfijnd tot een uitvoeringsplan, ook wel een ‘Detailontwerp’ genoemd. Dan worden ook pas de exacte locaties van werkterreinen bekend.
 

2. Wat komt er kijken bij verkabelingswerkzaamheden?

U vraagt zich misschien af, wat komt er allemaal kijken bij verkabeling? Wat voor impact heeft dit bijvoorbeeld op de omgeving? Zijn er diepe kuilen en sleuven nodig om de kabels onder de grond te brengen? Wij vroegen Tennet hierover meer te vertellen.

Tennet: “Met een combinatie van grotendeels boren kunnen de hoogspanningskabels in Oegstgeest ondergronds worden gebracht. Op enkele plaatsen zal een open ontgraving nodig zijn om de geboorde kabels aan elkaar te koppelen. Ook op de plek van de boorinstallatie zal sprake zijn van overlast door werkzaamheden en open ontgraving.”

Tennet vervolgt: "Indien de gemeenteraad definitief opdracht geeft tot verkabeling, worden alle ontwerpen besproken met zowel de gemeente, grondeigenaren, omwonenden en andere belanghebbenden en detailplannen uitgewerkt. Dan is er ook een aannemer gecontracteerd en wordt gestart met boor- en graafwerkzaamheden. Er worden altijd afspraken gemaakt met de grondeigenaren over het betreden en herstel van het land. We moeten eerst de nieuwe ondergrondse verbinding aanleggen voordat we de oude bovengrondse verbinding kunnen weghalen. Er moet ten slotte elektriciteit geleverd blijven worden.”

3. Hoe wordt de kabel in de grond gelegd?

Tennet: “De kabel wordt op twee manieren onder de grond gelegd:

I. Horizontaal gestuurde boring.
We hebben een begin- en een eindpunt, waar de boring naar beneden en weer naar boven komt. Een grote boorkop gaat de grond in. Die boort een diepe tunnel, waar we buizen intrekken. Daar komen later de kabels in te liggen. Hoe diep de boring precies komt te liggen, is op dit moment nog niet bekend omdat dit van meerdere factoren afhankelijk is. Denk aan de grondsamenstelling, lengte van de boring, de kruising met andere infrastructuur (wegen, water, etc.), maar kan variëren van enkele tot enkele tientallen meters. Het definitieve boorplan wordt in de detailontwerpfase gemaakt en dan is de exacte lengte en diepte van de boringen ook pas bekend. Aan het eind van een boring moeten de kabels weer aan elkaar gemaakt worden. Dat doen we met een soort grote kroonsteen; een zogenaamde verbindingsmof.”

II.Open ontgraving
“Bij een open ontgraving wordt er een kabelsleuf gegraven waar de kabels in komen te liggen. De kabels komen op een diepte van ongeveer 1,2 meter en bij agrarische percelen op 1,8 meter onder het maaiveld te liggen. Op het moment dat we aan het werk gaan, worden de werkterreinen afgezet. Een graafmachine moet de graafwerkzaamheden uitvoeren. Bodemlagen worden van elkaar gescheiden en weer in oorspronkelijke staat teruggebracht.”

“We doen altijd ons uiterste best om zo min mogelijk hinder te veroorzaken. Toch kunnen we het niet geheel voorkomen. Door zoveel mogelijk gestuurde boringen aan te leggen, blijven graafwerkzaamheden beperkt. Op de plekken waar we aan het werk zijn, zetten we het werkterrein af. Er zal wel wat hinder optreden, zoals bijvoorbeeld bouwverkeer, geluidshinder (draaiende generatoren) en - in sommige gevallen - de bereikbaarheid van de straat, woning, pand en omleidingsroutes. Dit zal tijdig met de omwonenden worden afgestemd. Nadat we klaar zijn wordt alle grond weer hersteld.”

Voor Oegstgeest geldt dat over circa 3 km, drie keer een gestuurde boring gaat plaats vinden. Dat betekent dat er op twee locaties in Oegstgeest een verbinding gemaakt moet worden met een stukje open ontgraving. De open ontgraving zal in totaal circa 40 meter zijn.

4. Onder bovengrondse hoogspanningsleidingen mogen geen hooggroeiende bomen worden geplant. Kan dat bij ondergrondse kabels wel?

Tennet: “Hier worden duidelijke afspraken over gemaakt met de grondeigenaren. Tussen de grondeigenaren en Tennet wordt een overeenkomst afgesloten, waar de zakelijk rechtstrook in opgenomen is. Deze is doorgaans 17 meter breed bij ondergrondse kabels. Dat is het deel van de grond die voor Tennet beschikbaar moet zijn in geval van storing. Tennet heeft speciale richtlijnen over het type bomen en struiken (niet diepwortelend) die op een zakelijk rechtstrook mogen worden geplant.”

5. Hoe zit het met onderhoud van ondergrondse kabels?

Tennet: “De kabelverbindingen hebben weinig onderhoud nodig. De minimale technische levensduur van de kabels is 50 jaar. In geval van storing wordt eerst de plaats van de storing gelokaliseerd en vervolgens wordt er gekeken hoe dit het beste opgelost kan worden. Mocht de storing in de boring zitten, waarvan overigens de kans erg klein is, dan zal de kabel uit de boring worden gehaald en vernieuwd worden.”

6. De hoogspanningskabels geven elektromagnetische straling af. Hoe zit dat als de kabels ondergronds gaan?

Tennet: “Bij hoogspanningsverbindingen is sprake van elektrische en magnetische velden. Een elektrisch veld wordt geproduceerd door een niet-bewegende elektrische lading. Een magnetisch veld wordt geproduceerd door de beweging van elektrische ladingen, ook wel de elektrische stroom. Beide velden zijn zo sterk met elkaar verbonden, dat men vaak spreekt over 'het elektromagnetisch veld'.

Bij ondergrondse hoogspanningskabels spelen elektrische velden geen rol. Door de beschermingsmantel om de kabel en de aarde erboven wordt het elektrisch veld volledig afgeschermd. Magnetische velden laten zich helaas niet afschermen. Ondergrondse kabels hebben recht boven de kabel op 1 meter boven de grond meestal een hoger magnetisch veld dan bovengrondse hoogspanningslijnen recht onder de lijn op diezelfde hoogte, maar deze waarde neemt af naarmate de afstand tot de verbinding toeneemt. Dit gebeurt bij ondergrondse kabels sneller dan bij bovengrondse lijnen. Tennet hanteert bij de aanleg van een nieuwe kabel en een nieuw opstijgpunt en station het criterium 'afstand bewaren tot bebouwde omgeving' als één van de criteria voor de tracé-/locatiekeuze.”

Voor bovengrondse hoogspanningsverbindingen is het voorzorgsbeleid (2005) van de Rijksoverheid van toepassing. De overheid onderzoekt momenteel of en hoe dit voorzorgsbeleid verbreed zou kunnen worden naar onder meer ondergrondse kabels. Het is niet bekend wanneer hierover een besluit volgt.

Voor volledige en onafhankelijke informatie over dit onderwerp kunt u onder andere terecht op de website: www.kennisplatform.nl .

Verbetering van woongenot

Met een ondergrondse kabelverbinding verbetert bovenal het woongenot. Een nieuwe ondergrondse kabelverbinding vervangt de bestaande bovengrondse verbinding en de hoogspanningsleidingen verdwijnen uit het straatbeeld. Ook ontstaan zo mogelijkheden om de kwaliteit van een gebied te verbeteren.

Verkabeling draagt niet bij aan de energietransitie. Er komt ook niet extra capaciteit bij. Uit de onderzoeken van Tennet blijkt op dit moment ook niet dat er extra capaciteit nodig is op deze lijnverbinding.