Meer over eenzaamheid

Wat is eenzaamheid

"Eenzaamheid is het subjectief ervaren van een onplezierig of ontoelaatbaar gemis aan (kwaliteit van) bepaalde sociale relaties." (de Jong-Gierveld en van Tilburg) Het gaat om een gebrek aan betekenisvolle verbindingen.
Je af en toe eenzaam voelen, hoort bij het leven. Maar langdurige, sterke eenzaamheid is slecht voor je welzijn en gezondheid. Eenzaamheid is ook een verborgen probleem, een taboe, het is niet zichtbaar van buitenaf en mensen schamen zich er vaak voor. Ernstige eenzaamheid staat vaak niet op zichzelf, maar kan duiden op een stapeling van problemen.

Soorten eenzaamheid

Eenzaamheid is voor ieder mens anders. Vaak wordt onderscheid gemaakt in verschillende soorten eenzaamheid.

Sociale eenzaamheid: het aantal of de kwaliteit van de persoonlijke relaties is minder dan gewenst.
Emotionele eenzaamheid: men heeft een gemis aan intimiteit in persoonlijke relaties.

De laatste jaren wordt ook veel gesproken over existentiële eenzaamheid. Bij existentiële eenzaamheid gaat het meer over zingeving dan over je sociale contacten. Het wordt omschreven als een verloren en zwervend gevoel of een gevoel van zinloosheid.

Oorzaken

Eenzaamheid kan ontstaan als door een persoonlijke of externe omstandigheid iemands sociaal netwerk verandert of een naaste gemist wordt, bijvoorbeeld na het overlijden van een dierbare, een verhuizing of ontslag. De oorzaak kan ook gelegen zijn in de maatschappij: het verminderen van de rol en betekenis van traditionele sociale verbanden zoals kerk- en buurtgemeenschappen. Daarnaast kunnen persoonlijke eigenschappen en omstandigheden leiden tot gevoelens van eenzaamheid. Zoals een gering gevoel van eigenwaarde, verlegenheid of angst voor afwijzing. Of doordat je door ziekte of ouderdom moeilijk naar buiten kan.

Gevolgen

De invloed van eenzaamheid is groot. Zeker als het langdurig aanhoudt, leidt eenzaamheid tot  gezondheidsrisico’s, minder meedoen in de samenleving en vermindering van kwaliteit van leven. Eenzaamheid verhoogt zelfs de kans op voortijdig overlijden. Er kan een vicieuze cirkel ontstaan waarbij gevolgen de eenzaamheid versterken.

Eenzaamheid in Oegstgeest

Oegstgeest telt ruim 24.000 inwoners. 8% van de inwoners tussen 19 en 64 jaar is ernstig eenzaam. Bij hogere leeftijd loopt het percentage op. Dit cijfer is de afgelopen jaren iets gedaald, ondanks de coronapandemie. Emotionele eenzaamheid is daarentegen juist toegenomen. Bij jongeren onder de 18 jaar heeft 8% van de jongens en 4,5% van de meisjes een ernstig risico op eenzaamheid.

De GGD heeft de meest recente cijfers over eenzaamheid in Oegstgeest.